خب دوستان در این برنامه پیشگفتاری که پیرامون شناخت اسلام با هم صحبت کردیم من باهاتون چند موضوع رو مطرح کردم که میشه اسلام رو باهاشون شناخت.

 یکی از این موضوعات هم حدیث بود.

 یکی از راه هایی که ما رو میتونه به شناخت بهتر اسلام برسونه خب قاعدتا حدیث هم یکی از این عناوین محکم و قدرتمند در بین مسلمون ها هست.

 در ابتدای امر هم بهتر هست که ما در باب اینکه اصلا حدیث چیست یه صحبتی با هم داشته باشیم.

 حدیث رو به مجموعه روایاتی میگن که از یکی از این بزرگان دین بیان شده باشه.

 حالا بین اهل سنت این بزرگ دین عموما برمیگرده به محمد پیامبر اسلام محمد ابن عبد الله.

 یعنی این احادیث غالبا از زبان محمد بیان میشه.

 اینکه محمد در باب موضوعات مختلف چه نظری داشت و چه صحبت هایی داشت.

 حالا اینکه اهل سنت محمد رو به نوعی معصوم قلمداد نمیکنند و اون رو هم بنده خداوند میدونند باعث میشه که این احادیث جنبه همتای قرآن نداشته باشد اما خوب قاعدتا با ارزش است یعنی یکی از راه هاییست که بهش اتکا میکنن.

 پس ما حدیث رو کلامی می دونیم که از زبان محمد روایت شده باشه.

 حالا در بین اهل سنت در بین شیعیان هم هم محمد هست و هم دیگر ائمه و معصومین.

 که حالا شیعیان بهشون معتقدن.

 حالا که چهارده معصوم یعنی در نظر بگیرید بهتر و کامل تر هست.

 یعنی اون ائمه ای که همه می شناسند از امام علی شیعیان در نظر بگیرید تا امام زمانی که.

 باورمند به غیابش هستند.

 پس این کلام هایی که این سخنانی که راوی اون و بیانگر اون یکی از این افراد باشند رو حدیث می دونه.

 دانیم این احادیث اصولا سینه به سینه نقل شده.

 یعنی غالب این احادیث رو به این شکل می گن که به عنوان مثال حسن به قاسم مثلا نمی دونم قاسم به رضا گفت که اون رضا از مثلا حضرت محمد شنیده بود.

 یعنی یک سندی رو هم در کنار این احادیث همواره ذکر می کنند.

 این راویان حدیث که من از کی شنیدم و اون آدم از کی شنیده بود تا این آدم ها به هم وصل بشن تا در نهایت برسند به اون شخصیتی که در ابتدای امر اون حدیث رو ذکر کرده بوده.

 یعنی مثلا می خوام یه حدیثی رو از محمد بگن میگن که فلان شخصیت حسن آقای مثلا بوده که از آقای مثلا نادر شنیده، نادر از قاسم شنیده و ابن قاسم از.

 به عنوان مثال عایشه همسر پیامبر شنیده که عایشه هم از خود محمد شنیده.

 و این سند همواره در کنار این حدیث نقل می شود و این حدیث ها را ما به دو دسته می شناسیم یکی حدیث های صحیح است و یکی حدیث های غلط و اشتباه است.

 حالا به این هم داره که ما خیلی نمی خوایم وارد این تکنیک ها بشیم چون قرار نیست که ما اینجا درس مذهبی بدهیم.

 قرار است که بشناسیم این احادیث چی هستند.

 این که حدیث های صحیح به چه شکلی راستی آزمایی می شوند؟

 این که کسانی که ناقلین این حدیث بودند باید یک سری شرایط داشته باشند، مسلمان باشند، عادل باشند و یه همچین شرایطی رو داشته باشند تا در نهایت این احادیث به احادیث صحیح منجر بشود.

 یعنی اولا که باید این ها وجود داشته باشند، حضور داشته باشند، یک شخصیت تاریخی باشند در عین حال باید انسان هایی باشند که کذاب و دروغگو نباشند، مسلمان باشند، باورمند باشند، دشمن اسلام نباشند و عناوینی از این دست باعث می شود که آن حدیث به عنوان حدیث صحیح و یا حدیثی که اشتباه و غلط است قلمداد شود.

 پس ما در مجموع فهمیدیم که حدیث چگونه و چه شکلی هست.

 اما این حدیث چه کارایی داره؟

 خب این حدیث نه همتای قرآن ولی شاید با درجه ای تفاوت در بین مسلمان ها دارای ارزش و اعتبار هست.

 حالا چه حتی اون اهل تسنن که قائل به معصومیت محمد هم نیستند باز هم این احادیث براشون دارای اعتبار و ارزش است.

 چرا که این رو کلام و پیام محمد میدونن.

 پیامبر خودشون میدونن و به نوعی با این احادیثی که از این پیامبر ذکر می کنند راه و چاه هایی رو به دست میارن و در نهایت قرار هست که اون مجتهدین و فقهایی که در این ادیان وجود دارند.

 راهکارها را با استفاده از همین احادیث و سیره نبوی و تاریخ اسلام و قرآن و سنخیت این ها با هم و نزدیکی این ها با هم به عنوان متر و میزانی که قرآن را قرار می دهند و تا چه اندازه این احادیث با آن همپوشانی دارد و در نهایت مثلا آنها را به یک حکمی، به یک اجتهادی، به یک راهی، به یک قانونی برسانند.

 پس از این احادیث برای اهداف مذهبی به شدت استفاده می شود.

 یعنی خیلی از احکامی را که شما در اسلام با آن مواجه هستید، خیلی از اینها ریشه های حدیثی دارد یعنی از یک حدیث مشخصی به یک همچین نتایجی رسیده.

 فرای آن در زندگی هایشان هم می بینید که به کرات از این استفاده می کنند.

 در باب موضوعات اخلاقی، در باب موضوعات اجتماعی، در باب رفتارهایشان با دیگران، در باب موضوعات فرهنگی همواره از این احادیث استفاده شده و آن چارچوب های اسلامی شاید حتی بشه گفت که بیشتر از قرآن بر پایه احادیث شکل گرفته چرا که قرآن یک مجموعه کوچکی است از این موضوعات.

 اما در احادیث بیشماری که وجود داره شما مواجه میشید با یک دریای بیکرانی از این موضوعات که خب برای موضوعات کوچکتر هم راهکار داره.

 و یا نزدیک تر به موضوعات کوچک است.

 یعنی شما موضوعات عینی که امروز در جهان پیرامون خودتون می بینید.

 خب خیلی از این ها در جهان اون برهه از تاریخ اسلام و صدر اسلام معنایی نداشته.

 اما سعی میکنم با یک جور نزدیک کردن و همپوشانی به یک نتیجه مشخصی برسم.

 یعنی اگر قرار هست که در باب به عنوان مثال رانندگی زنان مثلا صحبت بکنند که در عربستان سالیان سال این کار حرام بوده و قانونی نبوده، خب این رو با یک موضوعی نزدیک به اون همپوشانی میدند.

 یعنی مثلا سوار حیوانات شدن.

 مثلا زنان در اون دوره از تاریخ.

 حالا یک سری المان های رو در کنار هم می ذارن تا به یک اتحادی برسن.

 یکی از اون ها حدیث است.

 چه احادیثی در این موضوع وجود داره؟

 پیامبر چه حرف هایی رو در این باب زده؟

 حالا این احادیث تا چه اندازه صحیح و درست هستند؟

 و بعد این ها را در کنار واقعه های تاریخی و سیره نبوی می ذارن و در نهایت به یک موضوع مشخص می رسیم.

 پس ما فهمیدیم که حدیث چیست و در کنار این حدیث به چه دردی می خوره.

 یعنی در بین مسلمون ها از اون برای چه کارهایی استفاده میشه؟

 قاعدتا برای اعتقادات مذهبیشون استفاده می کنن و برای رسیدن به قوانین و قواعد و اجتهاد هایی که انجام میدن.

 اما فرای ما باید مهم ترین کتاب های حدیثی رو هم دربارش صحبت کوتاهی بکنیم.

 این که چه کتاب هایی در بین مذاهب مختلفه اسلامی دارای ارزش و اعتبار است که از این کتاب ها بیشتر از کتاب های دیگر.

 استفاده می کنند.

 در این نگاه های مذهبی برای اجتهاد کردن، برای قانونگذاری و برای.

 عناوینی از این دست.

 در بین اهل سنت ما صحاح سته ای داریم.

 شش کتاب صحیحی که اهل سنت به آن باور دارند که این کتاب ها مملو از احادیث صحیح و درست است.

 اعتقاد دارند که در بین صحیح بخاری و صحیح مسلم که دو کتاب اصلی اهل سنت در زمینه حدیث است، هیچ حدیث غلطی وارد نشده و این ها صحیح بخاری و صحیح مسلم هستند.

 یعنی تمامی این احادیث، احادیث صحیح هستند که از نظر سند هم مورد انطباق قرار گرفته اند و روش تحقیق شده و از نظر سندی مشکلی ندارن.

 خب اینها رو به عنوان صحیح بخاری و صحیح مسلم میشناسیم.

 حالا هر چند که برخی هم به اون ها هم ایراداتی گرفته اند اما موضوع مهم ما نیست و ما در باب غالب این ها داریم صحبت میکنیم.

 پس در بین اهل سنت شش کتاب حدیثی صحیح وجود داره که بهش به نوعی ارجاع داده میشن.

 یکی صحیح بخاری هست یکی صحیح مسلم که خب قاعدتا معروف ترین ها هست، صحیح ترین ها هست، قابل وثوق ترین ها هست و بیشتر این مکاتب مذهبی حالا اجتهاد هاشون قوانینشون رو از این کتاب ها میگیرن.

 به جز اون سنن ابی داوود هست، سنن ابی داوود هست، سنن ابن ماجه هست، سنن ترمذی هست و سنن نسائی.

 این شش کتاب، شش کتاب اصلی اهل سنت است که صحیح بخاری و صحیح مسلم رو گفتم که بیش تر و بیش تر مد نظرشون هست.

 اما در مذهب شیعه هم چهار کتاب هست که به عنوان کتاب های منبع و مرجع حساب میشه و حالا اهل تشیع هم به نوعی به صحیح بودن این احادیث باور دارند.

 یک کتاب کافی هست.

 ملا یزره فقیه هست.

 تهذیب الاحکام هست و استبصار و فیما اختلاف هم الاخبار هست و این چهار کتاب هم نزد شیعیان کتاب های اصلیه حدیثی به حساب میاد.

 اینکه تا چه اندازه در بین این کتاب ها.

 حدیث صحیح وجود داره و حدیث اشتباه وجود داره هم مورد اختلاف است و گفتم این ها یک ضوابطی دارند برای اینکه یک حدیثی رو صحیح بدونن و یا اشتباه بدونن که بر میگرده به راویان این احادیث.

 اینکه این ها تا چه اندازه راویان اصلا وجود داشته اند، این که مسلمان بودند، این که کاذب بودند، این که صادق بودند و عناوینی از این دست باعث می شود که حالا یک حدیثی را صحیح بدانند و یا غلط بدانند.

 اما این ده کتابی که در بین اهل سنت و تشیع دربارش صحبت شد، جزء صحیح ترین این کتاب ها هستند که متفق القول حالا مسلمانان و مومنان به این دو مذهب به این کتاب ها باور دارند.

 پس این کتاب ها مهم است.

 اما این که ارزش این کتاب ها تا چه اندازه هستند من برایتان توضیح مختصری دادم اما باید در همین حد بگم که ببینید شما با یک کتاب قرآنی مواجه هستید که سیصد و خورده ای صفحه است.

 خب این کتاب قاعدتا قدرت این رو نداره که در باب تمام موضوعات صحبت بکنه و من بهتون گفتم که برای فقها و اصولا این مکتب فکری اسلامی چندین راه و طریقت وجود دارد تا به یک اجتهادی برسند و یک موضوعی را تبدیل به حرام و حلال بکنند.

 یک چیزی را تبدیل به قانون و قاعده بکنند.

 یکی از این بنیان های قدرتمند شاید بعد از قرآن مطمئنا حدیث است.

 یعنی تاریخ و سیره نبوی یکی از این ارکان هست.

 و قاعدتا حدیث هم یکی از این ارکان هست.

 شاید با یک درجه اختلاف بعد از قرآن این احادیث هست که میداندار هستند.

 حالا کسانی که مورد وثوق این باورها هستند، به ویژه محمد به عنوان پیام آور این دین در باب موضوعات مختلف هم صحبت کرده و نظر داده.

 یعنی شما در باب مثلا خیلی از موضوعات جزئی که امروز می بینید بر پایه یک سری از احادیث به یک سری از قوانین رسیده اند.

 پس این ارزش بسیاری دارد.

 در این احادیث راویان بی شماری هم داره.

 اما یکی از بزرگترین راویان این احادیث خوب، همسر پیغمبر هست.

 یعنی شما با عایشه ای روبرو میشید که بیشترین راوی احادیث از محمد هست.

 خب قاعده ی منطقیش هم همین هست دیگه.

 یعنی شما با یک همسری رو به رو هستید که سوگولی محمد به حساب میاد؟

 محمد از همه ی همسرانش نسبت به او علاقه بیشتری داره.

 زمان بیشتری رو با اون میگذرونه و اون بیشتر صحبت میکنه.

 خب قاعدتا اون احادیثی که قرار هست از محمد هم بیان بشه توسط همون همسر محبوبش هم بیان میشه که در بین اهل سنت هم شما مواجه میشید با احادیث بیشماری که از عایشه نقل شده و راوی این احادیث عایشه بوده.

 حالا این در بین شیعیان اختلاف هست و اونها حدیثی رو از عایشه نقل نمی کنند چرا که عایشه جنگید در برابر علی و این اختلافی که بین شیعه و سنی وجود دارد یکی از پایه های قدرتمند همین جنگ بین علی و عایشه است.

 پس ما با یک راویانی هم روبه رو هستیم که اینها راویان این احادیث هستند.

 کسانی که به محمد نزدیک بودند، از انصار بودند، از یاران پیغمبر بودند، از اصحاب پیغمبر بودند و اینها همواره همراهش بودند و این صحبت ها را نقل کردند و اینها یک راهکاری دارد برای مسلمان ها، برای قانونگذاری هایشان و برای اجتهاد هایشان در باب موضوعات مختلف دنیا.

 این احادیث هم موضوعات مختلفی دارد یعنی شما با بعضی از این کتاب ها روبه رو می شوید که در باب موضوعات مختلف مثل ایمان، مثل بهشت و جهنم.

 حالا احادیث مختلفی را روایت کرده و با کتاب هایی روبرو میشید که احادیث بیشمار و بسیاری داره که در باب موضوعات مختلف صحبت شده.

 یعنی از موضوعات قانونی صحبت شده تا موضوعات خیلی جزئی زندگی شخصی.

 عناوین مختلفی هست که برای هر کدوم هم استناد می کنن بهش و ازش استفاده می کنن.

 یعنی در جایی که آیه قرآنی وجود نداره از این احادیث صحیح استفاده میکنن.

 برای اینکه یک معنی رو بقبولانند و مسلمون ها رو به نوعی باورمند به اون باور و اون ارزش بکنند.

 نمونه های بیشماری هست از این احادیث و احادیثی که گفتم دیگه.

 یعنی ما داریم در باب ده کتابی صحبت میکنیم که کتاب های قطور و بزرگی هم هستند.

 حالا کافیه اصول کافی رو شما در نظر بگیرید که جزء جز چهار کتاب مهم حدیثی اهل تشیع هست.

 اما مثلا یکی از کتاب ها هم کتاب مجلسی هست. مجلسی.

 تعداد جلد خیلی غیر طبیعی بالایی داره.

 فکر کنم بالای 100 جلد هست.

 شما با 100 جلد کتاب حدیثی روبه رو هستید.

 پس قاعدتا در بین این احادیث احادیث بیشماری پیدا میکنید که حالا چه بی معناست چه پر از مفاهیم خشونتبار و وحشیانه است.

 چه نمیدونم پر از تناقض.

 و هزاران معانی دیگه.

 اما خوب قاعدتا اگر بخواهید در باب این مسائل صحبت کنید باید از همون کتاب های مهم و ارزشمندشون صحبت بکنید که برای خودشون دارای اعتبار و ارزش و مقام هست که بتونید از اونها استناد بکنید برای این موضوعات.

 در این راستا می‌توانید به کتاب الله جبار زار هم مراجعه کنید.

 در جلد دوم این کتاب این احادیث گردآوری شده از چند کتاب مهم کتاب هایی که توی همین ده کتاب ها نام بردم، سعی شده که نمونه هایی بیان بشه.

 یعنی حدیث های صحیح که خب مسلمانان و باورمندان به این مذاهب به آن معترف هستند و در اینها عناوینی از ظلم های خداوندی و این نگاه مسموم و دیوانه وار بیان شده.

 شما می تونید با مراجعه به اون کتاب هم از این احادیث استفاده بکنید و مطالعه بکنید.

 فراوان به خود این کتاب ها هم می تونید مراجعه کنید.

 البته کتاب هایی که برای اهل سنت هست نسخه های فارسیش کمتر موجود هست و باید با همون کتاب ها با زبان عربی مراجعه بشه.

 اما نمونه هایی از همان صحیح بخاری و صحیح مسلم هم به صورت فارسی ترجمه شده و می توانید به آنها هم رجوع کنید که راه حل بسیار درست و کاملی است برای شناخت بهتر اسلام.

 و این حدیث ها هم مطمئنا می تواند راهگشا باشد چرا که راه زندگی مسلمان ها رو همین احادیث هم ساخته.

 ما در این قسمت نمی خواهیم نمونه هایی را از این احادیث بیاوریم.

 شاید باز در برنامه ای مجزا سعی کردیم در باب این احادیث به صورت موردی یا چند مورد در یک موضوع خاص صحبت کنیم که اونجا میشه نمونه آورد و صفحه و آدرس داد تا هم دوستان بروند و مطالعه کنند هم در باره اش نظر بدیم، صحبت کنیم، بدونیم که چه نتایجی رو به بار آورده، چگونه گفته شده، در چه تاریخی و توسط چه راویانی؟

 شانش به نوعی چه شکلی بوده؟

 برای چه اتفاق این گفته شده و در نهایت چه برآیند و چه نتیجه ای داشت.

 شاید در برنامه ای مجزا در باب این موضوع هم صحبت کردیم اما در این برنامه خاص قرار است که یک کلیاتی در باب حدیث گفته بشود تا باز در آینده ما در باب این اصل و اصالت چیزهایی بدانیم.

 اما قاعدتا نمونه های بیشماری هست.

 یعنی شما از سنگسار در احادیث می توانید پیدا بکنید که صحبت های بسیاری از زبان محمد و دیگران گفته شده تا برده داری و رفتار با کنیز ها این رسوم وحشیانه و وحشی خویان تا جنگ و جهاد و حکم های اسلامی و قوانین وحشتناک اسلامی تا کارهایی که محمد در قبال دیگران کرده که به شکل حدیث روایت شده، حالا چه اینکه از آن خاطرات صحبت کرده و چه این که در باب آن خاطرات کسی از او سئوال کرده.

 شما مواجه می شوید با رفتارهای وحشیانه ای که با مخالفینش انجام داده در همان صحیح بخاری یا صحیح مسلم بود.

 فکر می کنم که در باره دو تن از این کافرانی که در برابر.

 محمد بودند صحبت می کرد و یا کثیر کسانی که دزدی کرده بودند که چگونه آنها را به بدترین شکل شکنجه داد و کشت و اینکه آنها را زنده زنده در آفتاب رها کرد تا حیوانات و حشرات آنها را بکشند و بخورند و این شرایط وحشتناک و دهشتناکی را بوجود آورد.

 احادیث بیشماری هست در راستای این ظلمت های بی پایان که می توانید به هر کدام مراجعه بکنید و مطالعه بکنید.

 در باب تمامی موضوعات هم هست.

 یعنی شما از بهشت و جهنم می توانید احادیث بیشماری رو باهاش مواجه بشید که به بدترین شکل داره ترسیم می کنه.

 این جهنم خون خوارانه و این عقوبت وحشتناک و این انتقام طلبی و خون خوارگی.

 خداوند رو تو آیاتی که تا احادیثی که پیرامون احکام وحشیانه ی خداوندی هست در باب اعدام و قصاص و سنگسار و بریدن دست و پا و الی آخر هست تا در باب رفتارهایی که در قبال مخالفین، معترضین، مشرکان و کافران انجام شده تا جنگ ها و جهاد هایی که انجام شده تا قوانینی که در جنگ ها و جهاد ها به پیش رفته و احادیثی که در باب بردگان و کنیزان به وحشیانه ترین شکل ممکن صحبت میشه، در باب موضوعاتی لخت و عور صحبت میشه که واقعا شنیدنش هم منزجر کننده است.

 و احادیث بیشماری که در این راستا و در این ظلمت راه گذاشته.

 شاید در آینده در باب این مضامین هم صحبت کردیم و نمونه هایی رو هم بیان کردیم.

 اما در این برنامه در همین حد باید بدونید که در این راستا میشه به این کتاب ها رجوع کرد و با موضوعاتی منزجر کننده هم روبرو شد.

 اما ارزش این احادیث در زندگی.

 اسلامی خیلی بالاست.

 یعنی فرای اینکه ما با قانون های بیشماری روبه رو میشیم که مأخذ و ریشه ی خودشون رو از این احادیث اسلامی گرفته اند.

 فرای اجتهاد های مختلفی که از طرف فقها روبه رو میشیم که مرکز و بنیان شون رو از همین احادیث اسلامی گرفته اند، شما مواجه میشید با روش و منش زندگی که از همین احادیث به پیش رفته.

 یعنی شما یک جور سیره نبوی رو می بینید دیگه شما احادیثی رو می بینید از پیامبر که در باب موضوعات مختلفی صحبت میکنه و به مردم راهکار میده.

 یعنی به عنوان مثال رفتار مردم در قبال بردگان و کنیزان و این نگاه وحشیانه و مستدام پیرامون حفظ این نظام و این ارزش بیمار برده داری در این احادیث بیشمار است.

 پس یک زندگی و یک نوع روش زندگی را هم به مردم و به مسلمان ها خورانده.

 شما با احادیثی روبه رو میشید که مدام براتون تکرار میشه برای اینکه در زندگی فلان کار رو انجام بدید.

 و این برآیند کلی که شما امروز می بینید از همین گفته ها و این صحبت هاست.

 خیلی از این ریشه های رفتاری ای که شما میبینید و احساس میکنید که شاید در قرآن گفته نشده در احادیث به کرات گفته شده.

 من یک نمونه ای رو هم در فکر کنم قسمت قرآن زدم و گفتم که به عنوان مثال پیرامون سنگسار در قرآن به صورت مستقیم صحبتی گفته نشده.

 برعکس چیزی که در باب قطع عضو دست ها گفته شده و این که باید شما دست دزد رو ببرید که این به صراحت در قرآن آیه ای دربارش اومده.

 اما در باب سنگسار به عنوان مثال صحبتی به میان نیامده.

 اما وقتی شما با احادیث رو به رو می‌شوید مواجه می‌شوید با احادیث بیشماری که حالا چه در باب ستایش، رجم و سنگسار توسط محمد هست، چه بر پایه انجام این رفتار توسط محمد و یارانش هست و حالا این ها هستند که مهر تصدیقی نسبت به این اعمال وحشیانه می‌زنند و ما با اسلامی روبه رو هستیم که همه چیز خودش را از قرآن نمی‌گیرد.

 مآخذ بیشمار دیگری هم دارد که آن را سیراب می‌کنند.

 یک سرچشمه خالصی نداره که قرآن باشه و تمامی این رودها از قرآن جاری بشند.

 شما در کنار قرآن با احادیث بیشماری هم روبه رو هستید که خط مشی و خط فکری میدند، قوانین رو می سازند، راه ها رو به پیش می برند.

 پس این ارزش احادیث بسیار بالاست.

 در بین مسلمان ها روش و منش زندگی اون ها رو مشخص می کنه.

 فرای اون میشه به این تعداد بی شمار احادیث هم فکر کرد.

 یعنی شما وقتی مواجه میشید با این احادیث من بهتون گفتم مثلا به عنوان مثال مجلسی بالای 300 جلد کتاب داره.

 کتاب حدیثی داره تا کتاب روایی داره که در باب این احادیث هست.

 کتاب هایی که بالای 100 جلد به عنوان مثال همین کتاب مجلسی 100 جلد کتاب حدیثی است.

 یعنی شما تصور کنید که چند حدیث رو در خود جای داد.

 یا کتاب هایی که مثلا همین کتاب های ششگانه ای که بین اهل سنت معقول هست، کتاب های صحیحی که بهش جنبه صحیح بودن هم میدن.

 خوب این ها چه تعدادی داره؟

 این ها رو جمع و ضرب کنید با اون چهار کتاب اصلی که اهل تشیع قبول دارند.

 در کنارش کتاب های بی شمار دیگری که وجود دارد و من یک نمونه اش را به عنوان مثال مجلسی با آن تعداد جلدهای بی شمارش مثال زدم.

 همه این کتاب ها را اگر در کنار هم بگذارید و این احادیث را بنویسید و به این تعداد بی شمار از احادیث برسید، واقعا فکرتان هم منقلب می شود که چگونه ممکن است این تعداد حدیث وجود داشته باشد؟

 یعنی اگر ما محمد را در نظر بگیریم که در طول تمام زندگی در طول تمام ساعات نشسته یک گوشه و حرف می زده و یک تعدادی احادیث را می نوشتند، باز هم به این تعداد نمی رسیم.

 این که مدام در حال صحبت بودن بوده و یک عده ای فقط و فقط این ها را می نوشتند تا از دل آن یک احادیثی را به وجود بیاورند.

 یا تک تک این حرف ها فقط و فقط حدیث بوده که او به زبان می آورده و کسانی هم این ها رو می نوشتند.

 اگر حتی فرض را بر این هم بگذاریم باز هم به این تعداد ماورایی نخواهیم رسید و این واقعا ما را به فکر فرو می برد.

 اما همان طور که در برنامه های پیش تر هم صحبت کردم، ما در این برنامه ها قصد نداریم که در باب انکار وجودیت اسلام و یا خدا صحبت کنیم چرا که در جهان واقعی ما وجود دارد، داعش هم وجود دارد، طالبان هم وجود دارد، جمهوری اسلامی هم وجود دارد.

 تمامی این باورها قدرتمند وجود دارند و اسلام وجود دارد.

 خدا در بین مردم وجود دارد و ما در باب واقعیات باید صحبت بکنیم.

 باید این واقعیات رو تغییر بدیم و قاعدتا هیچ راهی نداریم مگر اینکه در برابر این واقعیاتی که در برابرمان به زشت ترین شکل ممکن ظهور کرده و زندگی ما رو تحت شعاع قرار داده، بایستیم و بجنگیم.

 در برابر این نگاه های بیمارگونه و وحشیانه بایستیم و پرچم مخالفت خودمون رو علم کنیم.

 پس ما قرار نیست با بیان کردن این موضوعات در باب رفع و رد خدا صحبت بکنیم یا نفی اسلام بکنیم.

 ما قرار هست که اسلام رو نشون بدیم.

 اسلام رو بشناسیم تا چه اون هایی که قرار هست به آن معترف و معتقد باشند با این جنبه های نهان اسلام هم روبه رو بشوند و چه آن هایی که در برابرش هستند، همصدا و یکصدا فریاد خودشان را بلند بکنند.

 برای این که این نگاه مسموم و دیوانه وار و کم رنگ بکند، دست تحمیل و زور آن را بردارند.

 دست آزار این نگاه رو از سر جهان کم بکند.

 پس ما قرار هست که در برابر این زور و جبر و ظلم بایستیم.

 ما قرار هست که با صحبت های خودمان پرچم مخالفت را در برابر این تحمیل و آزار به دست بگیریم.

 ما قرار هست که با نگاه به آزادی و آزار نرساندن به دیگران این مسیر و طریقت را هموار کنیم.

 خب فراز این چیزهایی که گفتم در کنارش یک موضوع دیگری رو هم میشه دربارش صحبت کرد.

 این حدیث های شیعی که وجود داره هم موضوع قابل بحثی هست.

 خب احادیثی که در باب اهل سنت هست خیلی نزدیک از تاریخشون به اتفاقات و ماوقع افتاده.

 یعنی شما مواجه میشید با کتاب های حدیثی و روایی که در بین اهل سنت قدرتمند و مستحکم هست که تاریخ نظری و نزدیکی داره نسبت به اتفاقاتی که در اون سال ها افتاده.

 اما وقتی با این احادیث در بین شیعیان روبرو میشید میبینید که فاصله بسیار زیادی هست.

 یعنی شما مواجه میشید با یک اتفاقی به اسم اتفاقی که انقلاب صفویان در ایران شکل داد و این حکومت و این خاندان صفویان قدرتمند شد.

 در ایران و شیعه گری به نوعی قدرت اول هم از نظر سیاسی و هم از نظر مذهبی رو در ایران به دست گرفت.

 از اون تاریخ هست که شما روبرو میشید با این قدرت نقل و روایت حدیث.

 یعنی شما با این کتاب های حدیثی در این تاریخ روبه رو می شوید و بعد تعداد بی شمار و سرسام آوری هست.

 یعنی نسبت به اهل تسنن خیلی بیشتر هست و خیلی راحت هم می بینید که اینها به سادگی از این احادیث برای خودشان استفاده می کنند.

 به راحتی نقل به مطلوب خودشان می کنند.

 یعنی بلافاصله در باب هر موضوعی که صحبت می کنید حدیثی دارند تا از آستین در بیاورند و درباره اش صحبت کنند.

 به دلیل تعداد بی شمار این احادیث که در این تاریخ صفویان شکل گرفت و تاریخ صفویان که سالیان سال با صدر اسلام و زندگی آن افرادی که ازشان روایت می شود فاصله داشته و به نوعی کارخانه حدیث سازی شکل گرفته برای استفاده کردن از منابع و عناوینی که نیازمند آن بودند یعنی اگر در باب یک موضوعی احساس می‌کردند که نیاز هست که حدیث وجود داشته باشد، حالا می‌توانستند در این کارخانه خودشان به تولید حدیث بپردازند و این را در این سالیان دراز و مدید ما همواره داریم می‌بینیم.

 اما گفتم هدف این برنامه این نیست که ما بخواهیم نفی بکنیم، حتی وجود شیعی و شیعی گری را.

 چیزی که امروز وجود دارد در ایران ما همین شیعه و شیعی گری هست و اینکه آیا در حقیقت و واقعیت این باور وجود دارد یا ندارد، موضوع قابل بحث ما نیست.

 امروز در واقعیت دنیای ما وجود دارد و قدرتمند است و ما باید در برابر آن ایستادگی بکنیم.

 اما موضوعاتی بود که هم تفکر به این تعداد بالای حدیث ها در بین هر دو قشر چه اهل تسنن و چه اهل تشیع و اینکه تا چه حد می‌تواند واقعی باشد و هم در کنار آن.

 این کارخانه حدیث سازی که از بعد از صفویان شکل گرفت و قدرتمند شد و تعداد بی شماری حدیث را همواره تولید کرد و برای مطلوب هایی که در اختیار این شیوخ بود، همواره محتوای تازه ای را تولید کرد.

 موضوعاتی هست که قاعدتا وقتی به معقوله حدیث می رسیم فکر ما را درگیر می کند.

 قاعدتا موضوعات بیشماری هست.

 حدیث های بیشماری هست که ما می توانیم درباره اش صحبت بکنیم و این باور های بیمارگونه و ترویج این نگاه وحشتناک و وحشیانه را هم در آنها بجوییم.

 اما قرار نیست که توی این برنامه به این سمت و سو برود.

 شاید در آتی در باب این موضوع هم برنامه ای داشتیم.

 در این برنامه مشخص ما سعی کردیم در باب حدیث و تاریخچه پیدایش آن و ارزش و اعتباری که دارد بیشتر صحبت بکنیم تا یک راهکاری باشد برای برنامه های آتی و آینده.

 من در همان ابتدا و در پیشگفتار هم گفتم که در قسمت های آتی که ما قرار هست در باب اسلام صحبت بکنیم، راهکارهای شناختمان مشخص است.

 تاریخ اسلام هست، قرآن هست، حدیث هست، فقه هست.

 این عناوین در کنار هم ما رو به این نقد میرسونه و در قسمت های آتی شما مواجه میشید با عناوینی که قرار نیست من تک تک مأخذ ها را به شما بگم.

 مأخذ ها همین عناوینی هست که در این قسمت های ابتدایی گفته شد و در آتیه ما مواجه میشیم با صحبت هایی که در باب این مسائل گفته میشه بدون اینکه مأخذی بخواد براشون بیان بشه.

 شاید در آتی در باب این مأخذ ها هم بیشتر صحبت بشه.

 در انتهای برنامه هم دوست دارم باز هم باهاتون به اشتراک بگذارم که آثار من در وبسایت جهان آرمانی در اختیار شما هست.

 کتاب هایی که در باب باورهای من نوشته شده و به دست من نوشته شده و به رشته ی تحریر دراومده.

 شما میتونید این آثار رو به صورت رایگان دریافت کنید و برای کمک و در کنار من بودن هم میتونید این آثار رو با دیگران به اشتراک بگذارید.

 حالا چه کتاب ها و چه همین برنامه ای به نام جان.

 ممنون که همراه من بودید.

 من نیما شهسواری و این برنامه به نام جان بود.

 در پناه آزادی.