خب دوستان توی این قسمت مشخص ما قرار هست که در باب فرهنگ های دیگر اقوام، باورهایمان ها و ادیانی که در ایران وجود داشتند صحبت بکنیم.

 در باب فرهنگ هایی که حالا نه به عنوان اون خرده فرهنگ هایی که وارد شده که قاعدتا در قسمت های آتی دربارش صحبت خواهیم کرد، بلکه در باب فرهنگ هایی که در ایران وجود داره که قاعدتا تحت تاثیر از فرهنگ غالب ایرانی است و به شدت هم بر اون فرهنگ غالب ایرانی تاثیر گذاشته.

 فرهنگی که ما تحت عنوان فرهنگ دیگر اقوامی که در ایران زندگی می‌کنند حالا با هر نامی که بخوایم بهشون اسم بزاریم.

 فرهنگ دیگر ملت هایی که در ایران هستند، اقوامی که در ایران هستند، نژاد هایی که در ایران هستند یا هر چیزی که ما تحت عنوان ترک ها، لر ها، گیلک ها، کورد ها میشناسیم و در عین حال فرهنگ های دینی دیگری که در ایران وجود داشته.

 فرهنگی که خب قاعدتا به عنوان مثال یهودیت، مسیحیت، زرتشتیت که حالا خودش به نوعی یک ستون مهم فرهنگی در ایران بوده، ایران پیش از اسلام که خب قاعدتا فرهنگ غالب هم همون فرهنگ بوده اما در مجموع اون فرهنگ هایی که در گوشه و کنار ایران وجود داشتند بر فرهنگ غالب ایران تاثیر گذار بودند و ما شاهد این فرهنگ ها بودیم که حالا چگونه تاثیر بر این فرهنگ غالب گذاشتند و یا فرهنگ غالب ایرانی تونسته روی اون ها تاثیر بزاره و ما شاهد این تفاوت فرهنگی به عنوان مثال با ها ایرانیان یهودی ساکن در ایران با یهودیان سایر کشور ها هم داریم.

 یعنی ما مواجه می شویم با این تاثیر فرهنگی که این فرهنگ غالب ایرانی بر این مردم گذاشته که حالا متمایز و متفاوت هستند با دیگر باورمندان به همان دین مشخص و یا اینکه تا چه اندازه این فرهنگی که در ایران وجود داشته بر این مردم تاثیر گذاشته و فرهنگ غالب را تغییر داده؟

 خب ما وقتی به صحنه ایران نگاه می کنیم مواجه می شویم با یک کشوری که یکی از المان های مهمش این تکثر هست.

 یعنی شما مواجه می شوید با یک کشوری که از اقوام، باورها و نگاه های مختلفی تشکیل شده.

 هر چند که خب ما به واسطه تحمیلی که داشتیم در طول این تاریخ و قدرت گیری قدرتمندانی که این فرهنگ خودشان را غالب بر این مردم کردند.

 یعنی شما وقتی مواجه می شوید با حمله اسلام به ایران مواجه می‌شوید.

 با این از میان بردن فرهنگ دیگران یا زمانی که مواجه میشوید با دوران صفویان حالا مواجه میشوید با این حمله فرهنگی که تحت عنوان فرهنگ شیعی هست.

 خب قاعدتا به واسطه این زور ها و تحمیل ها ما از این تکثر کمتر و کمتر دیدیم.

 یعنی این تکثر کمتر و کمتر شده به واسطه زور ها و تحمیل ها و ظلمت هایی که وجود داشته، نابرابری هایی که وجود داشته یعنی شما مواجه شدید.

 به عنوان مثال جماعتی که یک فرهنگ خاصی را داشتند اما به واسطه نابرابری ها سعی کردند آن باور را به کناری بگذارند.

 همان طوری که ما صحبت کردیم در باب اسلام و حمله اسلام به ایران که چگونه با آن رویه ای که داشتند، برای اینکه شما با باج و خراج دادن بتوانید باور خودتان را به پیش ببرید.

 حالا به واسطه فشارهایی که به شما میاوردند در راستای اینکه شما را هیچ به حساب نیاوردند، در راستای اینکه شما را از طریق مالی در مضیقه میزاشتن.

 با تحقیر شما شما را در مضیقه و مشکل میگذاشتند و شما هر روز در این نابرابری ها زندگی میکردید.

 حالا سعی میکردید برای زنده موندن، برای بقا باور دیگران رو باور غالب رو قبول کنید.

 در زمینه تمام باور ها در ایران شکل گرفته.

 هر موقعی که این تحمیل فرهنگی اتفاق افتاده شما مواجه شدید با فرهنگ هایی که در ایران وجود داشتند و به واسطه این قدرت گیری ها کمرنگ و کمرنگ شده.

 حالا ما مواجه هستیم با یک ایرانی که یک تکثری هنوز که هنوزم هست در خودش داره.

 نگاه های مختلفی، باور های مختلفی که در بین این مردم وجود داره فارق از این نگاه ها و باور ها شما مواجه میشید با فرهنگی که تحت عنوان فرهنگ اقوام در ایران وجود داره.

 یعنی شما وقتی نزدیکی میکنید با کسانی که تحت عنوان آذری یا ترک میشناسیم در ایران حالا مواجه میشید با یک فرهنگ متفاوتی که گاها با فرهنگ غالب مردم هم یه تفاوت ها و تمایز هایی داره یا در بین مثلا کورد ها.

 حالا شما میبینید که یک سری المان های فرهنگی هست که یا همون المان های فرهنگی مردم هست به صورت غالب که حالا اینجا پررنگ تر هست به بخشی از این فرهنگ بیشتر بها داده شده، به بخشی هم بها کمتری داده شده و یا اینکه شما مواجه میشید با تفاوت ها و تناقضات فرهنگی که در بین این دو فرهنگی که در ایران زیست میکنن هم میتونید ببینید و رویت کنید.

 حالا شما مواجه میشید با این تناقضات و پارادوکس هایی که هست.

 در یک جایی یک نگاه مشخصی هست و در یک جایی هم اون نگاه اصلا معنی و مفهومی نداره.

 ارزش هایی که در اینجا تعریف شده است در اون بخش اصلا این رو به عنوان ارزش نمیشناسند و تمامی این فرهنگ هایی که ما اگر تحت عنوان فرهنگ اقوام هم در ایران بشناسیم، تمامی این فرهنگ ها هم در دورانی تحت سیطره اون فرهنگ غالب قرار گرفته.

 حالا شما مواجه میشید با فرهنگ غالبی که سعی در از میان بردن این فرهنگ ها داشته، حتی در جامعه مدرن امروزی در شرایطی که امروز هم وجود دارد شما مواجه میشوید مواجه میشوید با ایستادگی ای که برای از میان بردن این فرهنگ جمعی مردم در یک بخشی از ایران اتخاذ میشود.

 یعنی شما مواجه میشوید که حالا این جماعت حق اینکه بتوانند به زبان مادری خودشان تحصیل بکنند را ندارند.

 حق این که بخواهند فرهنگ خودشان را به پیش ببرند ندارند.

 حالا قرار بر این هست که این ها در این فرهنگ غالب مردم خفه بشن، غرق بشن، از میان برده بشن.

 همرنگی با این جماعت پر رنگ و پرشمار مردم بشوند.

 این رو در طول تاریخ بارها باهاش روبرو شدیم.

 بارها این اتفاق افتاده.

 هر جا که قدرتمندان آمدند در پی این تحمیل و زور بر دیگران بودن، این هم جزئی از اون بخش نگاهیست که ما تحت عنوان استبداد در موردش صحبت کردیم.

 در یک ویژه برنامه ای تحت عنوان حکومت های استبدادی ما در باب این مسأله صحبت کردیم و حالا میتوانید ببینید که چگونه در طول تاریخ یه همچین اتفاقاتی هم به کرات افتاده چه در باب مذاهب، چه در باب اقوام و ملل مختلف که هر گاه در اون جایگاه مغلوب قرار گرفتند، کلیت این فرهنگشون از میان برداشته شده و سعی در نابودی این فرهنگ ها بود.

 اما با توجه به تمام این نگاه ها و این تفاسیر باز هم ما روبه رو هستیم با یک بوم در برابر از صحنه ایران که دارای فرهنگ های متفاوتی است و اصلا همین تکثر هست که ما رو به این وادی می کشونه.

 به این معنا می کشونه که یک چیزی مثل جمهوری اسلامی یک حکومت الصاقی به این مردم هست.

 حکومتی که هیچ وقت در طول تاریخ قدرت این رو نداره که بتونه این مردم متکثر رو تحت حکومت و سلطه خودش قرار بده.

 یعنی شما با همین نگاه به تکثر مردم ایران به همین معنا می رسید.

 من در اون آن ویژه برنامه ای که تحت عنوان ایران بود و انقلاب ایران بود صحبت کردم و گفتم که وقتی ما در باب انقلاب ایران صحبت می کنیم، هر نامی به هر کدام از این جنبش های ایران تحت عنوان انقلاب بدهیم کاملا میسر است چرا که یک اتفاق محتومی است.

 اینکه جمهوری اسلامی در نهایت به وسیله انقلاب از میان برداشته شود چرا که این تکثر در بین مردم ایران و این نگاه های متفاوت نیازمند یک نگاهی است که بتواند اینها را تحت پوشش قرار بده و بتواند یک پاسخ گویی نسبت به این نگاه های متفاوت و متنوع باشد و در نگاه دگم اسلامی شیعه هیچ وقت همچین اتفاقی نمی تونه بیوفته.

 حتی در بین خود شیعیان هم نمی تونه این نگاه راهگشا باشه.

 حتی خود شیعیان هم قاعدتا در این نگاه با هم به مشکل میخورن چه برسه به یک جامعه ای که یک تکثری رو هم در خود داره و نگاه های متفاوت و متنوعی رو در خودش جای داده.

 پس ما مواجه هستیم با این اقوام مختلفی که در ایران وجود دارند.

 نگاه های مختلف و این تکثری که در ایران وجود دارد یکی از دلایل عمده ای که ما می توانیم در باب این تکثر به آن نگاه بکنیم نزدیکی این مناطق و هم‌مرز بودن این ها با کشور های دیگر هست.

 یعنی شما مواجه می‌شوید با این بده بستان تاریخی که داره اتفاق می افته، بده بستان فرهنگی که اتفاق افتاده.

 شما مواجه هستید با فرهنگی که مثلا در سیستان و بلوچستان ایران وجود دارد و این فرهنگ به نوعی نشأت گرفته از پاکستان و هندوستان هست.

 از آن هندوستان بزرگی که ما می‌شناسیم و در نهایت پاکستان امروزی که تحت عنوان یک کشوری به وجود آمده.

 حالا شما مواجه هستید با این فرهنگ هندی که در این بخش از خطه ایران وجود داشته و اصولا راه گذر این فرهنگ و تزریق این فرهنگ در داخل ایران هم همین گذرگاه مشخص بوده.

 ما گفتیم صحبت کردیم، تمامی فرهنگ ها روی هم تاثیر گذار بودن فرهنگ ایرانی بر فرهنگ هندی.

 فرهنگ هندی بر فرهنگ ایرانی.

 فرهنگ اسلامی بر فرهنگ یهودی.

 تمامی فرهنگ ها در طول تاریخ بر هم تاثیر گذار بودن و همواره هم گذرگاه هایی وجود داشته که این فرهنگ ها بتونن با هم بده بستانی داشته باشن.

 وقتی ما نگاه می کنیم به این نقشه ی جغرافیایی ایران در باب همین اقوام مشخص، حالا رو به رو می شیم که خیلی از این فرهنگ ها گذرگاهی بودن.

 خیلی از این اقوام گذرگاه فرهنگی بودن.

 حالا فرهنگ رو از اینور به اونور و از اونور به اینور داشتند به حرکت در می آوردن.

 زنده می کردن و جاری می کردن.

 حالا شما وقتی مواجه میشید با فرهنگ هایی که در ایران تحت عنوان این اقوام وجود داره، این نزدیکی و قرابت اینها رو با این فرهنگ هایی که تحت عنوان کشور های همسایه ی ما هستند می تونید ببینید تا چه اندازه این ها اینها قرابت با هم دارد.

 تا چه اندازه مردمی که در ایران بودند بر فرهنگ کشور همسایه تاثیرگذار بودند و یا آنها بر این فرهنگ و در نهایت تشکل این فرهنگ ها در کنار هم فرهنگ غالب را ساختند.

 ما مواجه می شویم با تزریق این فرهنگ ها در هم.

 حالا داریم می بینیم که این فرهنگ هایی که تحت عنوان فرهنگ های اقوام وجود دارد چگونه به عنوان مثال از کردستان ایران حرکت می کند و می رود تا کوردستان.

 کشور های دیگری که ما میشناسیم تا کوردستان عراق و سوریه و ترکیه و حالا فرای اینکه این فرهنگ یک بخشی از آن زیست جمعی آن هاست.

 حالا این بده بستانی که داره انجام میشه تا چه اندازه بر فرهنگ غالب اون کشور ها هم تاثیر میذاره؟

 تا چه اندازه در صحنه فرهنگی اون کردستان ایران تاثیر داره در فرهنگ.

 مثلا خود ترکیه یا خود مثلا سوریه و عراق.

 حالا ما داریم دائما در حال رویت این تزریق فرهنگی هستیم و این اون نقطه ایست که من بارها در این ویژه برنامه ام صحبت کردم که به نوعی تفکیک دادن این فرهنگ ها از هم کار سختی است چرا که این ها به نوعی در هم ریشه دار تنیده شده اند.

 یعنی شما وقتی مواجه میشوید با یک فرهنگ غالبی تحت عنوان فرهنگ استبدادی، فرهنگ خدا.

 فرهنگی که بر پایه ی قدرت و زور هست.

 حالا میبینید که چگونه مثل یک ویروس منتشر شده در تمامی فرهنگ ها جای دارد.

 این فرهنگ مختص به ایران باشه یا فرهنگ مختص به امریکایی ها باشه هیچ تفاوتی نمیکنه چرا که این یک فرهنگ نیست.

 یک المان فرهنگی است که مثل یک ویروسی در حال انتشار هست.

 حالا در همین گذرگاه ها در حال گذر هست و به همه جا هم سرایت کند.

 یک نوع ریشه ی یکسانی دارد که مدام در حال بازتولید خودش است.

 خیلی از این فرهنگ ها را شما می توانید در جای جای جهان ببینید و این تاثیرگذاری ای که هر دو سو روی هم داشته اند.

 حالا شما می توانید در باب این المان ها در باب این مصادیق ساعت ها صحبت کنید.

 من در باب تاثیرگذاری فرهنگی که در بین اسلام و یهودیت هست می توانم هزاران مثال بیاورم.

 این که شما وقتی نزدیک می شوید در باب حرام و حلال مثلا گوشت ها مواجه می شوید با یک نگاهی که اینگونه شکل گرفته.

 در باب روزه وقتی نزدیک می شوید می توانید این نزدیکی و قرابت را ببینید.

 شما مواجه می شوید که حالا اسلامی که تحت تاثیر این نگاه یهودی بوده حالا وقتی نزدیک بشوید به المان های فرهنگی که در بین مثلا کردها وجود دارد حالا می بینید که تا چه اندازه این نوع نگاه را در بین ایرانیان هم جاری و ساری کرد.

 حالا این فرهنگ غالب ایرانی چگونه در حال بده بستان با این فرهنگ مشخص بوده و این تاثیر گذاری توامان و دو سویه بوده.

 فرای این فرهنگ هایی که ما تحت عنوان اقوام میشناسیم و تحت عنوان ادیان می شناسیم.

 قاعدتا فرهنگ هایی هم بوده که به واسطه غلبه دشمنان خارجی اتفاق افتاده.

 یعنی ما مواجه شدیم با فرهنگ هایی که حالا به واسطه غلبه ای که داشتند.

 فرای آن اتفاق بزرگی که ما می شناسیم، حتی فرهنگ هایی که به واسطه این جنگ های کوتاه مدت هم اتفاق می افتد.

 یعنی شما مواجه می شوید با ایرانی که در طول سالیان درازی مثلا به عنوان مثال ایران باستان خودمان با رومی ها در جنگ و جدال بوده.

 حالا این جنگ های بین این دو کشور هم باعث این بده بستان ها و این تزریق فرهنگی بین دو کشور شده.

 حالا شما غرابت هایی که بین فرهنگ ایرانی و ایتالیایی میتونید ببینید رو میتونید نشات گرفته.

 از همین اتفاقات هم بدون اینکه ایران در دوران ساسانی تا چندین سال در این جنگ ها شرکت داشته فارغ از او شما مواجه میشید با ایرانی که مثلا تحت سیطره و تحت اشغال مثلا اسکندر مقدونی قرار میگیره یا مغول ها و یا اسلامی که اصلا این فرهنگ رو به صورت کلی در اختیار میگیره و تمام فرهنگ رو از آن خود میکنه تحت تاثیر اون فرهنگ ابتدایی هست.

 قاعدتا تاثیر میگیره اما فرهنگ غالب رو همون فرهنگ میکنه.

 اما قاعدتا این فرهنگ هایی مثل مثلا فرهنگ مغولی که به ایران حمله کرد و قدرت رو در اختیار گرفت و بعدها در فرهنگ اسلامی به نوعی حل شد و در فرهنگ ایرانی حل شد.

 قاعدتا یک سری برآیند هایی هم به این فرهنگ اضافه کرده و یک سری تاثیراتی را هم بر این فرهنگ داشته.

 پس وقتی ما در باب این دیگر فرهنگ ها صحبت می کنیم المان های مختلفی است که باید در باره اش صحبت کنیم و اگر قرار باشد در باب هر کدام از این المان ها صحبت بکنیم باید ساعت های بسیاری بنشینیم و در باب هر کدام از این نقاط فرهنگی که وجود دارند صحبت بکنیم و تاثیر پذیری و تاثیر گذاری هایش را مورد کنکاش قرار بدهیم.

 اما قاعدتا در یک نگاه کلی می توانیم بفهمیم که تا چه اندازه این فرهنگ ها و فرهنگ هایی که تحت عناوین جنگ ها اتفاق افتاده و تحت سلطه ها اتفاق افتاده، تحت اقوامی که زندگی می کردند، تحت آن کشورهایی که هم مرز بودند و این بده بستان را شکل دادن بین این اقوام و کشور های همسایه تحت ادیانی که در ایران وجود داشته تونستن یک جسم یکسانی رو بسازن.

 جسمی رو تصویر کنن تحت عنوان فرهنگ غالب ایرانی.

 پس ما وقتی در باب این فرهنگ صحبت میکنیم قاعدتا عوامل بیشماری هستن که روش تاثیر گذار بودن.

 در این قسمت مشخصی که ما داریم در باب دیگر فرهنگ ها صحبت میکنیم.

 قاعدتا ما نمیتونیم در باب مصادیق این ها صحبت بکنیم چرا که یک گستره ی خیلی بزرگ و طولانی داره.

 یعنی اگر ما بخوایم در باب مصادیق هر کدوم از این فرهنگ ها صحبت بکنیم و تاثیری که گذاشتن، خب قاعدتا وقت خیلی زیادی میخواد و نیاز به یک ویژه برنامه ای داره که در باب هر کدوم از این ها صحبت بکنیم.

 یعنی به عنوان مثال وقتی شما به این صحن ایران نگاه میکنی در باب مسائل فرهنگی خب شما مواجه میشید.

 مثلا در باب ادیان ما ادیان بیشماری رو داریم که در ایران تاثیر گذار بوده.

 خب ادیانی که امروز هم هنوز حضور دارند و یا ادیانی که حتی از میان رفته اند اما تاثیر خودشان را در این بنای فرهنگی گذاشته اند.

 یا وقتی در باب اقوام صحبت می کنید، حالا فرای اقوامی که ما می شناسیم، تاثیر پذیری که این اقوام از دیگر کشورها و کشورهای هم مرز خودشان.

 همان مثالی که در باب سیستان و بلوچستان زدیم و گفتیم که در مجموع اینها تاثیرگرفته از فرهنگ هندوستان بزرگ بودند و اصلا این بده بستان های فرهنگی از همین گذرگاه ها هم گذر کرده.

 وقتی در باب این حکومت های غالب صحبت می کنیم اما منظور و مفهوم کلی ما در باب این قسمت مشخص از برنامه ای به نام جان و این ویژه برنامه پیرامون فرهنگ ایرانی این است که ما وقتی در باب این فرهنگ صحبت می کنیم قاعدتا موضوعات بی شماری است که تاثیر گذار است.

 حالا ما باید در باب این موضوعات مشخص بدانیم که هر کدام از این ها چه تاثیری بر ما گذاشته و در نهایت بدانیم که تا چه اندازه این تاثیر پذیری دو سویه است.

 ولی یکی از نکات مهمی که پیرامون این مبحث باید درباره اش صحبت شود این است که تا چه اندازه این فرهنگ غالب همواره در پی خوردن این فرهنگ های اطراف بوده، تا چه اندازه در پی به خفقان کشیدن این فرهنگ های اطراف بوده؟

 یعنی شما وقتی به این صحنه و این نگاه نگاه می کنید به این صحنه در برابرتان در باب ادیان می بینید که این ادیان چگونه در پی بلعیدن دیگر باورها هستند.

 اگر زمانی قدرت در اختیار مسلمانان است، حالا این مسلمانان پا به میان می گذارند برای قلع و قمع کردن دیگر باورها.

 حالا جماعتی را تحت عنوان باورمندان به کتاب قبول می کنند اما می بینید که به سادگی حتی وارد جنگ با آن ها میشن.

 جنگ هایی که محمد در طول حیات خودش با یهودیان داشته.

 یهودیانی که اهل کتاب به حساب می آیند بزرگترین تاثیر را بر اسلام گذاشته اند.

 بزرگترین نزدیکی و قرابت را داشتند.

 در دورانی که محمد وارد مدینه شده بزرگترین خدمت را به محمد کردند.

 حالا می بینید که به سادگی در پی بلعیدن است.

 اصولا این خاصیت قدرت است که زمانی که قدرت در اختیار گروهی قرار می گیرد، گروهی که مخالفینی در خود دارد، گروهی که رقبایی در خود دارد یا در اختیار افراد قرار می گیرد، حالا یک شخصی است که قاعدتا پر از امیال شخصی است.

 حالا بعد از گذر مدتی سعی می کند که جای پای خودش را سفت بکند.

 حالا سعی می کند رقبا را از میان بردارد و حالا ما مواجه می شویم با این بلعیده شدن فرهنگ های دیگر توسط مثلا ادیان.

 حالا دینی که قدرت غالب را به دست می گیرد در پی بلعیدن دیگر اقوام هم بر می آید.

 در پی بلعیدن دیگر باورها هم بر می آید.

 در قالب آن نگاه به فرهنگ کلی ایرانی هم به همین شکل است.

 حالا شما مواجه می شوید میشوید در بلعیده شدن دیگر اقوام در همین فرهنگ.

 حالا وقتی امروز به صحنه ایران نگاه میکنی در باب این فرهنگ ها صحبت میکنید.

 حتی جماعتی هستن که اجازه صحبت کردن پیرامون این فرهنگ ها رو هم نمیدن.

 این ها دیگه نهایت اسارت و این جنون وحشتناک هست.

 یعنی شما مواجه میشید با جماعتی که حتی حق زیستن و حیات رو هم میخوان بگیرن؟

 حق انتخاب فرهنگی رو از این جماعت میخوان بگیرن.

 حق آزادی های شخصی این ها رو هم میخوان بگیرن.

 یعنی شما میبینید که این نگاه غالب تا چه اندازه خطرناک و وحشتناک هست؟

 ما وقتی به صحنه سیاسی امروز ایران نگاه میکنیم حالا مواجه میشیم با اقوام بی شماری که در ایران وجود دارن.

 این ها هر کدوم دارای فرهنگ هایی هستن که با همون فرهنگ ها در حال زیست هستن.

 یکی از المان های مهم فرهنگی ما دربارش صحبت کردیم.

 فرای اون نگاه جبارانه و ظالمانه ای که در پی غصب دیگر فرهنگ ها و از میان بردن دیگر فرهنگ ها باشد و با تحمیل بخواهد کار خودش را پیش ببرد.

 مثل کاری که اسلام و شیعیگری مثلا در طول این سالیان با ایران کرده.

 فارغ از آن ما مواجه هستیم با یک سری ابزار فرهنگی.

 شعر زبان یعنی نقطه ی ابتدایی زبان هست.

 حالا شما مواجه هستید با جماعتی که حتی حق فکر کردن به این موضوع که این جماعت بتوانند به زبان مادری خودشان تحصیل بکنند رو ازشون می گیرن.

 یه چند باری شنیده بودم که یه چند تنی در باب این صحبت کرده بودن که بله ما مواجه هستیم با کورد ها که خیلی هم کتابی ننوشتن، خیلی هم شعری نگفتن و در این زمینه کورد های ایران.

 خب شما وقتی به این صورت وحشتناک و وحشیانه دائما در پی سلاخی فرهنگی این ها هستید چگونه از این ها انتظار نوشتن کتاب و شعر دارید؟

 وقتی این مردم حق تحصیل به زبان مادری خودشان را ندارند، حتی وقتی انتخاب جمعی آنها این است، یعنی شما وقتی پا بگذارید در این مناطقی که در ایران شناخته می‌شود، خب می‌بینید که تا چه اندازه میل به این اتفاق درشان هست؟

 تا چه اندازه این میل به صورت جمعی درشان هست؟

 اینکه یک جماعتی بنشینند و جماعتی را نادان و احمق فرض بکنند و.

 بخوان خیرخواه دیگران باشند، هیچ تفاوتی نمی‌کند.

 ببینید من بارها در باب این مسئله صحبت کردم که شما تفاوتی نمی‌کند شما چه چیزی را در خیر ببینید، خیر برای آن جماعت معنا پیدا می‌کند.

 مهم نیست که شما آزادی را در چی ببینید.

 آزادی برای آن جماعت است که معنا پیدا می‌کند.

 آزادی شما می‌تواند مترادف با نهایت اسارت برای آن جماعت باشد.

 آزادی شما را.

 آنها می‌توانند اصلا قبول نداشته باشند، حتی بهش فکر نکنند.

 اینجاست که ما باید یک خط کش، یک میزان یک سنگ بنایی رو قرار بدیم.

 ما باید یک نقطه مشخصی رو برای خط کشی کردن و تعریف کردن این آزادی داشته باشیم که آزار نرساندن با دیگران باشه.

 فرای اون، هر چیزی انتخاب شما میشه معنای آزادی.

 آزادی که شما به اون باور دارید.

 حالا شما مواجه میشید با جماعتی که حق به عنوان مثال تحصیل کردن در زبان خود را از دست میدن و یک جماعتی نشستن میگن این ها از روی نادانی میخوان این کار رو بکنن.

 خیر و صلاح اینها این هستش که اینها به همین زبان مثلا صحبت بکنن.

 چرا که ما اعتقاد داریم که این زبان زبانیست برای پیشرفت کردن و الی آخر بدون اینکه در نظر گرفته بشه خواست جمعی اون ها چیست؟

 اینکه اون ها چه چیزی رو درست می دونن؟

 اون ها چه چیزی رو حقیقت می پندارند؟

 من بارها در باب این حقیقت هم صحبت کردم و گفتم حقیقت چیزیست که ما تصویر می کنیم، پس برای ما معنا پیدا میکنه.

 این هیچ ارتباطی به واقعیت نداره.

 واقعیت چیزی است که همه می توانند ببینند.

 ما هیچ وقت در باب موضوعاتی که برساخته های انسانی است نمی توانیم صحبت مطلق داشته باشیم چرا که این ها برساخت های انسانی است.

 انسان ها به این نتیجه رسیده اند که فلان چیز آزاد است و فلان چیز آزادی است.

 می توانیم یک سنگ میزانی داشته باشیم و آن هم آزار نرساندن به دیگران باشد که آن را آزادی تعریف کنیم یا نه.

 اما در مجموع نمی توانیم آزادی ها را مطلق قرار دهیم و این را واقعیت دنیا فرض کنیم چرا که این ها حقیقت هایی است که می تواند از نظر من پوچ پوچ باشد.

 همان طور که امروز هم هست، تمام حقایقی که اسلام به آن باور دارد نهایت پوچی است.

 اما این دلیلی بر این نمیشه که خود اسلام پوچ باشه.

 جماعتی هستن که بهش باور دارن حقیقت میدونمش.

 میتونم بدونم تا جایی که به دیگران آزاری نرسونن.

 و ما مواجه میشیم با این هجوم وحشیانه فرهنگی که داره اتفاق می افته و حالا حتی صحبت کردن در باب این مسائل هم مترادف میشه با معانی ای که براتون قطار میکنن برای از میان بردن آزادی ها.

 حالا با جماعتی روبه رو هستید که با به اسارت کشیدن دیگران در پی فروختن آزادی به شما هستند.

 تمام مبانی و معانی آزادی را در پی بلعیدن آن هستند.

 همه در پی اسیر کردن آن ها برآمده اند تا همه را به اسارت در بیاورند.

 و در عین حال دارن برای شما از داستان آزادی می گویند.

 از داستان رسیدن به آزادی که شما مواجه میشوید.

 جماعتی که در ایران تحت عنوان فرهنگ های قومیتی زندگی میکنند.

 تمامی حقوق رو از اونها میخوان بگیرن و در عین حال در پی مبارزه با مثلا فرهنگ جمهوری اسلامی هستند.

 حالا فرهنگ جمهوری اسلامی که در پی بلعیدن دیگر فرهنگ ها هست دیگر باورها رو از میان بردارد و اینها هم دقیقا همون رویه رو میکنن چرا که بارها درباره اش صحبت کردیم.

 راه و روش یکسانه.

 به همون تاج به همون تخت باورمند هستند اما در پی تغییر دادن این سر در میان تاچ هستند.

 اون اندام و دیبایی که بر اون تخت نشسته هستن.

 برای گذر کردن از این مبانی بزرگ فرهنگی ما باید یک فرهنگ تازه ای رو پدید بیاوریم که درون اون آزادی رو دوباره معنا بکنیم.

 ما به یک معنای مشخصی پیرامون آزادی برسیم که حالا این آزادی مشخص ما یک معنای مشخصی داشته باشه، یک تعریف مشخصی داشته باشه، یک قانون مشخصی داشته باشه که ما به واسطه این قانون مشخص بتونیم چارچوبی رو داشته باشیم.

 حالا با توجه به اون چارچوب مشخص، هر کسی بتونه آزادی خودش رو تعریف بکنه.

 آزادی که انتخاب اون هست.

 قانون اون چیزی است که او بهش باور داره نه چیزی که ما در پی خوروندن اون بهش هستیم.

 بارها گفتیم و صحبت کردیم که آزادی یک شئی نیست که بشه اون رو به دست آورد.

 آزادی چیزی نیست که ما بتونیم به شما بفروشیمش.

 آزادی اون چیزی نیست که شما بهش باور کنید.

 حالا وقتی نزدیک میشیم به این مفاهیم در باب فرهنگ ها.

 حالا در دل اون جماعت یکی از این برساخت های مشخص نهایت آزادی و آزادگی است.

 حالا برساخت مشخصی که کاملا انسانی ست و در بین جوامع مختلف هم متفاوت است.

 حالا در دل اون ها تعریف شده.

 به اینکه در همون زبان مادری خودشون تحصیل کنن.

 حالا این که جماعتی بگن نه این زبان ما بهتره.

 این زبان رو ما میدونیم که علم در این نهفته است.

 ما میدونیم که شما با این زبان به نهایت علم میرسی.

 برای اون ها هیچ بی معنیست. بی ارزشه.

 شما بهترین چیز جهان رو اگر به زور به کسی بدید براش بی ارزشه.

 همون اتفاقی که در طول تاریخ در بین انسان ها افتاده.

 حالا جماعتی با چاقو و شمشیر رفتن که دیگران رو آزاد کنن از قید و بند اونها رو آزاد بکنن.

 رفتن تا قوانین حقوق بشر رو حاکم بکنن.

 در افغانستان به عنوان مثال بعد از گذشت چند سال باز مواجه میشیم با یک جنون تازه تر و وحشتناک تر و سازمان یافته تر.

 باز هم در همون کشور.

 چرا که این جماعت همه چیز دان به تعقیب رفتن تا آزادی های خودشون رو به زور به این جماعتی که اسیر کردن بدن.

 حالا شما مواجه هستید باز با این سیر گردون.

 تکرار دیوانگی و جنون هیچ تفاوتی با اون نگاهی که به عنوان مثال جمهوری اسلامی داره که با چوب و شمشیر و چاقو میخواد مردم رو بکنه تو اون بهشتش نداره.

 جفتش یک راه رو داره میده.

 جفتش یک کار رو داره میکنه.

 حالا شاید یکی خیلی امروزی تر و زیبا تر و با کلمه های قلمبه سلمبه تر و با انسان های شکیل تر و با مفاهیم تازه تری بیان بشه شاید بتونه هنر رو زیباتر ارائه کنه.

 شاید بتونه دست به گریبان هنر بشه برای عرضه صحبت های خودش.

 یکی هم نتونه در همون حماقت خودش صحبت بکنه.

 اما هر دو یک راه رو دارن به پیش میرن.

 حالا وقتی ما صحبت میکنیم در باب این بلعیده شدن فرهنگ ها هم داستان به همین شکل هست.

 قرار نیست کسی بر پایه این برساخت های انسانی که کاملا بر پایه فکر و ادراک انسان ها ساخته شده، ارزشی قائل بشه و واقعیت رو در اون ببینه.

 حقیقت مطلق رو در وجود همین برساخت انسانی بده.

 حالا این جماعت میتونن به فرهنگ خودشون تکیه کنن و فرهنگ خودشون رو مبنای زندگیشون قرار بدن.

 زبان خودشون رو زبان اصلی قرار بدن.

 حالا این جماعت میتونه انتخاب بکنه و اینگونه زندگیش رو به پیش ببره.

 حالا تا جایی که این آزادی ها زیر پا گذاشته نشه آزاری به دیگران نرسه نوشته قاعدتا مختار هستند و محترم.

 و این نهایت آزادی و آزادگی است.

 بزرگ تر از آزادی رسیدن به این آزادگی و قبول دیگران هست.

 قبول باورهای دیگران هست که نهایت رسیدن به آزادی است.

 حالا ما در این قسمت مشخص در باب فرهنگ های دیگر اقوام خواستیم صحبت بکنیم، در باب فرهنگ های دیگری که چه بصورت سلطه به ایران وارد شدند، چه فرهنگ اقوامی که در ایران وجود دارد و چه فرهنگ های دینی ای که در ایران وجود دارد.

 خب قاعدتا همه ما در باب این ها می دانیم و می دانیم که چه فرهنگ هایی هستند.

 در باب المان ها هم اگر بخواهیم صحبت بکنیم و مصادیق را وارد بکنیم قاعدتا نیاز به زمان بیشتری دارد.

 اما این فرهنگ غالب بلعیدن دیگران که تبدیل به یک فرهنگ عامه ای در ایران هم شده، بیشتر مورد بحث ما بود چرا که بیشتر هم باهاش درگیر هستیم.

 این نگاهی که حق را برای خویشتن می پندارد که برگرفته از تمامی فرهنگ هاییست که ما میشناسیم.

 یعنی شما وقتی مواجه میشید با فرهنگ زرتشتیان یا با فرهنگ اسلامی که ریشه های اصلی فرهنگ ایرانی هست.

 شما مواجه با این عنوان مشخص فرهنگی میشید.

 حالا جماعتی هستن که به عنوان مسلمان همه حقیقت رو نزد خودشون می دونن.

 اصلا دعوای این ها سر همین هست که ما حقیقت خودمون رو به خورد شما بدیم.

 اصلا اون مسلمون هایی که حمله کردن و ایران رو به این روزگار رسوندن و این مصیبت 2500 ساله رو به ایران دادن، دلیلش این بود که این برساخت اجتماعی رو که برساخت انسانی و به واسطه وجود انسان ها بوده رو حقیقت ملزم و بزرگ جهان می دونستن.

 تنها حقیقت و حقیقت مطلق می دونستن و اومده بودن که به زور شمشیر و با بریدن سرها همه رو وارد این حقیقت بکنن.

 این یه فرهنگ غالبی ست که در جای جای فرهنگ ایرانی وجود داره و المان های بیشماری باعث شدن این فرهنگ وجود داشته باشه.

 مثل اسلام، مثل زرتشتیت، مثل فرهنگ جمعی که در مردم شکل گرفته.

 حالا در پی دوباره بازتولید خودش هست.

 هر بار یه رنگ و بوی تازه ای میگیره یک بار میاد آید فرهنگ دیگر اقوام را می بلعد.

 یک بار در پی آن است که باور خودش را باور رسمی و بزرگ کند و حقیقت را در مجموع بخوراند به بقیه.

 قرار است دوباره آزادی را در یک پوشش تازه ای به مردم بفروشد.

 بگوید این آزادی است، همین آزادی را استفاده کنیم. مثلا آزادی.

 این چیزیه که من میگم.

 قوانینی که من بهش اعتقاد دارم.

 این قانون هر چه قدر برای من و شما زیبا باشد برای جماعتی می تواند زشت باشد.

 یک خط فکری باید وجود داشته باشد و آن خط فکری هم باید آزار نرساندن به دیگران باشد.

 برای انتخاب قانون برای به وجود آوردن آزادی.

 برای ماندگاری آزادی و لاغیر.

 تمام این ها برساخت هایی است که می تواند تغییر بکند.

 قاعدتا در باب این مسئله هم میشه خیلی صحبت کرد.

 در باب این که دیگر فرهنگ هایی که در ایران وجود دارد، در باب المان هایش و در عین حال در باب این فرهنگ مشخصی که ما تحت عنوان بلعیدن دیگران حق پنداری خود می شود ساعت ها صحبت کرد.

 اما به نظرم به اندازه کافی در این قسمت صحبت کردیم.

 شاید در آتی هم در باب این موضوع صحبت های بیشتری بکنیم.